
Cavia

De gebruiksfiche helpt bij de opstart en inrichting van het huisvesten van cavia's. Dit is een beknopte handleiding voor het correct gebruik van deze huisvesting. In deze fiche worden er ook andere belangrijke factoren besproken zoals voeders en optimale omgevingsfactoren.
Cavia's zijn groepsdieren en blijven dus graag samen bij hun vriendjes. Cavia's zijn echter niet altijd even makkelijk te koppelen aan een nieuwe huisgenoot, waardoor er in asielen enkel cavia's samen geplaatst worden als deze als koppel of in groep werden opgevangen en hun vriendje dus al kenden.
Huisvesting Flexi-Haven ombouwen
Voor cavia's kunnen de vier bovenste hokken gebruikt worden. In de twee bovenste hokken moet een bak geplaatst worden om lekkage naar de onder gelegen hokken te voorkomen. Ieder hokje biedt ruimte voor één cavia. Indien er twee of meerdere cavia's binnengebracht worden, kunnen de tussenpanelen uitgenomen worden zodat deze in één groep kunnen blijven. Indien mogelijk wordt, ook bij individueel gehouden cavia's het tussenpaneel verwijderd. Meer bewegingsruimte heeft immers een positief effect op het welzijn van de cavia('s).
Bij hele grote groepen wordt een grotere huisvestingsmogelijkheid aangeraden. DIY-panelen kunnen een geschikte mogelijkheid vormen. https://twenty-1-flexi-haven.webnode.be/huisvestingstypes/

Inrichting
- Voederbak: bij voorkeur een keramische voederbak (robuust en bestand tegen knagen)
- Watervoorziening: drinkfles en waterbakje. Een cavia verkiest vaak een waterbakje boven een drinkfles. Ook bij ongemakken zoals tandpijn drinken ze liever uit een bakje i.p.v. een fles. Het drinkbakje is een natuurlijke manier van drinken. Deze wordt bij voorkeur op een steen of verhoogje geplaatst om kans op omstoten te verminderen. Sommige cavia's durven veel te morsen met een waterbakje, waardoor het hok snel vies en nat wordt. Bij deze cavia's is een drinkfles vaak de beste oplossing.
- Schuilplaats: kartonnen dozen als schuilplaats zijn ideaal op vlak van kostprijs en hygiëne. Dit valt onder kosteloos materiaal en is makkelijk te vervangen wanneer de doos te vuil of nat is. Ook bij het wisselen van dier(soort) is een nieuwe hygiënische doos makkelijk te plaatsen zonder reinigingswerk.
- Bodembedekking: zie verder
Nestmateriaal: takken en twijgen van eetbare bomen zoals wilg en fruitbomen, etc. KNAAGSTENEN ZIJN NIET GESCHIKT!
Extra: voldoende groot rad zonder spijlen
Omgevingsfactoren
Cavia's kunnen niet tegen extreme weersomstandigheden. Ze kunnen warmte goed vasthouden maar minder goed afgeven. Een omgevingstemperatuur van tussen de 20°C en 22°C is dus aangeraden.
De ruimte waar de dieren gehuisvest worden, moet voldoende verlucht worden. Elke dag het raam of de deur minstens 10 minuten openzetten, kan de luchtkwaliteit opmerkelijk verbeteren. Dit is over het algemeen een goede oplossing, maar kan per ruimte en per seizoen verschillen. Bekijk, voel en ruik dus zelf ook altijd en stem hierop af of het nodig is om het raam langer/korter op te zetten. Let op, ammoniak is een gas dat laag bij de grond blijft hangen, je ruikt het dus vaak niet van op een afstand.

Voeding en verrijking
Voeding
- 70 – 90%= hooi en/of gras (steeds beschikbaar) Dit moet dagelijks worden ververst of aangevuld. Cavia's willen immers enkel vers hooi eten.
- 30%= één tot twee keer per dag gevarieerd aanbod aan groene bladgroenten en (on)kruiden. Kruiden kan je gratis vinden in de tuin. Let er wel op dat er geen onkruidverdelgers gebruikt worden. Dit omvatten verschillende planten die vaak als onkruiden gezien worden. Gezonde voorbeelden zijn: paardenbloem, witte en paarse dovennetel, brandnetel, kamille, weegbree, varkensgras, korenbloem, goudsbloem, ook kruiden uit de kruidentuin zoals peterselie, dille, tijm en nog veel meer.
- 2%= één soeplepel per dag droogvoer (pellets). Pellets/ homogene korrels zijn te verkiezen boven muesli. Dit zorgt voor een gezonde voederopname, waarbij er geen selectie kan optreden. De cavia's krijgen zo een volledig rantsoen met alle benodigde vitaminen, mineralen, eiwitten, etc.
Bij het veranderen van voeder is het belangrijk dat deze overschakeling zeer geleidelijk aan verloopt. Het spijsverteringstelsel heeft tijd nodig om zich aan te passen aan nieuwe soorten voeder. Dit geldt ook bij het geven van groenten, geef voor de eerste keren een nog kleinere hoeveelheid. Nadat het dier al enkele voerbeurten heeft gekregen van het voeder en/of groente, zonder het uitscheiden van afwijkende keutels, kan er geleidelijk een grotere hoeveelheid gegeven worden.
Dieren die net verhuisd zijn of een andere stressvolle situatie meemaken, zijn nog gevoeliger aan hun spijsverteringstelsel. Een voorzichtige omschakeling in het rantsoen en het vermijden van te veel suikers (fruit) kan maagdarmproblemen verminderen.
Vitamine C
Cavia's kunnen zelf geen vitamine C aanmaken, maar er zijn verschillende manieren om dit te tekort te kunnen compenseren.
- Vitamine C bruistabletten in water
- Vitamine C tabletten
- Commerciële vitamine C druppels: enkel wanneer geen gebruik gemaakt wordt van andere (multi)-vitamine preparaten. Dit om een overdosis van andere vitamines te voorkomen.
- Vitamine C in korrels (werkzaamheid gaat echter wel snel achteruit bij contact met licht en lucht)
- Vitamine C toediening in water (ook hiervan gaat de werkzaamheid snel achteruit en de smaak kan zorgen voor een verminderde wateropname)
- Vers groenvoer met veel vitamine c: rode en groene paprika, broccoli, paardenbloem, spinazie, peterselie, boerenkool, …
Het voederen van groenvoer met vitamine C is de meest aangeraden optie! Dit zorgt ook voor de aanbreng van andere vitaminen en mineralen alsook is dit een vorm van verrijking. Met groenvoer zal een overdosis van vitamine C zelden voorkomen.
Verrijking en extra
Foerageer- en exploratiegedrag stimuleren:
Gratis verrijking is niet alleen leuk maar bevordert ook het welzijn van het dier. Bij het geven van takken en knaagmateriaal wordt er best gekeken naar eetbaar materiaal. Takken van wilgen en fruitbomen zoals appel-, perenboom en druivelaar kunnen zonder probleem gegeven worden. Geef enkel natuurlijk knaagmateriaal (takken, hout, ...) dat onbehandeld is met pesticiden en verf. Plaklint, tape en ander plastiek komt vaak voor op bijvoorbeeld karton, deze moet worden verwijderd.
Voorzie zeker schuilplaatsen. Deze kunnen ook zelf gemaakt worden uit kartonnen dozen. Ook pvc-buizen kunnen gebruikt worden als schuilplaats. Karton en wc-rolletjes (bijvoorbeeld gevuld met hooi) kunnen ook goed gebruikt worden als verrijkings- of nestmateriaal.
Voeding kan op verschillende plaatsen aangeboden of verstopt worden. Het zoeken van het voedsel is vaak een leuke uitdaging voor cavia's. Haal verse voeding die na enkele uren toch blijft liggen best uit de kooi.
Voeding
Gemengde voedermix is populair voor cavia's, maar geeft een gevaar voor selectief eetgedrag. Dit kan leiden tot overgewicht en voedingstekorten met belangrijke gevolgen voor de gezondheid. Bij grote voorkeur wordt er dus best een homogene korrel/pellets gegeven, zodat de cavia's alle nodige voedingsstoffen binnen krijgen. Fruit, wortelgroenten en snoepjes slechts uitzonderlijk of zelfs niet geven. Het hoge suikergehalte kan schadelijk zijn voor hun gezondheid.
Optimalisatie bodembedekking
Voor een extra optimalisatie van de bodembedekking kan er gewerkt worden met verschillende lagen:
- Onderlaag: goed absorberend (bijvoorbeeld: hout-/stropellets)
- Middenlaag: een kleine hoeveelheid schavelingen
- Toplaag: zachte laag uit hooiresten die ze niet opgegeten hebben (konijnen en cavia's eten enkel VERS hooi, hooiresten die ze niet opeten, kan dus gebruikt worden als beddingmateriaal)
Andere goed absorberende materialen zijn bijvoorbeeld: hennepvezel, gemalen maiskolven, geperste hout-, stro- en papierpellets.
Een zachte ondergrond is belangrijk om Pododermatitis (ook "Bumble Foot" genoemd) preventief tegen te gaan. Materialen die hiervoor kunnen dienen zijn bijvoorbeeld katoenbedding of hooi dat niet na één dag werd opgegeten (cavia's eten liever vers hooi).
Reiniging kooi
Het gebruik van houtschavelingen staat onder discussie en wordt mogelijk gelinkt met ademhalingsproblemen. Uiteraard is het even belangrijk om de kooien voldoende te reinigen. Hierbij is het belangrijk om een deel van de oude bodembedekking terug te leggen. Dit wordt gedaan om de geurverandering en bijgevolg ook de stress die gepaard gaat met een reinigingsbeurt te beperken.