Konijn
De gebruiksfiche helpt bij de opstart en inrichting van het huisvesten van konijnen. Dit is een beknopte handleiding voor het correct gebruik van deze huisvesting. In deze fiche worden er ook andere belangrijke factoren besproken zoals voeders en optimale omgevingsfactoren.
Konijnen zijn groepsdieren en blijven dus graag samen bij hun vriendjes. Konijnen zijn echter niet altijd even makkelijk te koppelen aan een nieuwe huisgenoot, waardoor er in asielen enkel konijnen samen geplaatst worden als deze konijnen als koppel worden opgevangen.
Huisvesting Flexi-Haven ombouwen
Voor kleine konijnen (minder dan één kg lichaamsgewicht) kunnen de twee onderste hokken als tijdelijke huisvesting gebruikt worden. De onderste hokken zijn immers hoger dan de vier bovenste hokken waardoor er voldaan kan worden aan de behoefte om rechtop te kunnen staan.
De tussenwand van de onderste twee hokjes is uitneembaar, zo kunnen kleine konijnen die gewoonlijk met twee leven, toch samen gehuisvest worden. Ook bij het houden van een enkel konijn wordt er aangeraden om het tussenschot te verwijderen. Een konijn krijgt immers bij voorkeur zo veel mogelijk ruimte. De uitneembare wand is in het rood aangeduid. Men kan deze makkelijk verwijderen door deze eruit te schuiven.
Aangezien deze huisvesting te klein is voor grotere konijnen, worden deze bij voorkeur in een andere, grotere huisvesting gehouden. DIY-panelen kunnen een optie zijn om een ruime huisvesting aan te bieden:https://twenty-1-flexi-haven.webnode.be/huisvestingstypes/
Inrichting
Voederbak: Bij voorkeur een keramische voederbak (robuust en bestand tegen knagen)
Watervoorziening: Drinkfles en waterbakje. Een konijn verkiest vaak een waterbakje boven een drinkfles. Ook bij ongemakken zoals tandpijn drinken ze liever uit een bakje i.p.v. een fles. Het drinkbakje is een natuurlijke manier van drinken, deze wordt bij voorkeur op een steen of verhoogje geplaatst om de kans op omstoten te verminderen
Schuilplaats: Kartonnen dozen als schuilplaats zijn ideaal op vlak van kostprijs en hygiëne. Dit valt onder kosteloos materiaal en is makkelijk te vervangen wanneer de doos te vuil of nat is. Ook bij het wisselen van dier(soort) is een nieuwe hygiënische doos makkelijk te plaatsen zonder reinigingswerk.
Bodembedekking
Toilet bij hooiruiven: (keutelen vaak wanneer ze eten) Een toilet voor konijnen is een afzonderlijk bakje met bodembedekking zoals strokorrels, geperste houtkorrels, of schavelingen dat bij voorkeur niet blijft kleven in hun vacht en voldoende vocht kan opnemen. Hier bovenop wordt bij voorkeur nog een laag hooi of zacht stro gelegd. Dit is bedoeld om de keutels tijdens het eten op te vangen. Veel konijnen zijn van nature zindelijk en zullen voornamelijk in dit bakje mesten en urineren, zo houden ze hun hok proper.
Hooiruiven: Voldoende vers hooi is belangrijk om sloopgedrag en verveling tegen te gaan.
Knaagmateriaal: Twijgen en takken,... KNAAGSTENEN ZIJN NIET GESCHIKT!
Enrichement: kartonnen dozen, krantenpapier, takken, rieten manden, speelgoed, etc.
Omgevingsfactoren
Konijnen hebben een dikke vacht en kunnen
niet zweten noch hijgen bij warme temperaturen. Ze leven voornamelijk in
ondergrondse gangen waar het altijd koel is. Een temperatuur van tussen de 15°C en 21°C is dus aan te raden. Ook zijn konijnen gevoelig voor een te
lage luchtvochtigheid en een te hoge concentratie aan ammoniak (afkomstig van
de urine).
De ruimte waar de dieren gehuisvest worden, moet voldoende verlucht worden. Elke dag het raam of de deur minstens 10 minuten openzetten, kan de luchtkwaliteit opmerkelijk verbeteren. Dit is over het algemeen een goede oplossing, maar kan per ruimte en per seizoen verschillen. Bekijk, voel en ruik dus zelf ook altijd en stem hierop af of het nodig is om het raam langer/korter op te zetten.
Voeding en verrijking
Voeding: van veel naar weinig
- Altijd voldoende vers hooi ter beschikking stellen. Deze moet dagelijks worden ververst of aangevuld. Konijnen willen immers enkel vers hooi eten.
- Twijgen en takken van eetbare heesters, bomen en struikgewas zoals wilgen en fruitbomen.
- Bied een grote variatie aan van kruiden en bladgroenten. Kruiden kan je gratis vinden in de tuin. Let wel op dat er geen onkruidverdelgers gebruikt worden. Dit omvatten verschillende planten die vaak als onkruiden gezien worden. Gezonde voorbeelden zijn: paardenbloem, witte en paarse dovennetel, brandnetel, kamille, weegbree, varkensgras, korenbloem, goudsbloem, ook kruiden uit de kruidentuin zoals peterselie, dille, tijm en nog veel meer.
- Kleine hoeveelheid wortelgroenten zoals wortelen, witloof, biet, pastinaak etc.
- Kleine hoeveelheid korrels (of geen): pellets/homogene korrels zijn te verkiezen boven muesli. Dit zorgt voor een gezonde voederopname, waarbij er geen selectie kan optreden. De konijnen krijgen zo een volledig rantsoen met alle benodigde vitaminen, mineralen, eiwitten, etc. Eén soeplepel korrel is voldoende voor een klein konijn (minder dan één kg lichaamsgewicht).
Bij het veranderen van voeder is het belangrijk dat deze overschakeling zeer geleidelijk aan verloopt. Het spijsverteringstelsel heeft tijd nodig om zich aan te passen aan nieuwe soorten voeder. Dit geldt ook bij het geven van groenten: Geef voor de eerste keren een nog kleinere hoeveelheid. Nadat het dier al enkele voerbeurten heeft gekregen van het voeder en/of groente, zonder het uitscheiden van afwijkende keutels, kan er geleidelijk een grotere hoeveelheid gegeven worden.
Dieren die net verhuisd zijn of een andere stressvolle situatie meemaken, zijn extra gevoelig aan hun spijsverteringstelsel. Een voorzichtige omschakeling in het rantsoen en het vermijden van te veel suikers (fruit) kan maagdarmproblemen verminderen.
Verrijking
Foerageer- en exploratiegedrag stimuleren:
Wees creatief bij het verstoppen of verspreiden van voeding in bijvoorbeeld speelgoed, wc-rolletjes en kartonnen dozen. Voorzie een bak met zand, papiersnippers, hooi of aarde om in te graven. Wees vooral niet zuinig met het aanbieden van knaagmateriaal zoals rieten manden om aan te trekken of knabbelen, ballen gemaakt uit wilgen, stro of met twijgjes al dan niet gevuld met VERS hooi.
Gratis verrijking is niet alleen leuk maar bevordert ook het welzijn van het dier. Bij het geven van takken en knaagmateriaal wordt er best gekeken naar eetbaar materiaal. Takken van wilgen en fruitbomen zoals appel-, perenboom en druivelaar kunnen zonder probleem gegeven worden. Geef enkel natuurlijk knaagmateriaal (takken, hout, ...) dat onbehandeld is met pesticiden en verf. Plaklint, tape en ander plastiek komt vaak voor op bijvoorbeeld karton, deze moet worden verwijderd.
Konijnen houden zich heel graag bezig met het rondsleuren van hun 'speelgoed'. Losse voorwerpen zijn dus een leuke verrijking.
Hoogte:
Aangezien konijnen graag vanop een hoogte uitkijken, is het aangewezen om verschillende hoogtes te creëren in de mate van het mogelijke. Een schuilhuisje waar de dieren ook op kunnen zitten, kan een mooie mogelijkheid zijn om hoogte te creëren.
Extra
Optimalisatie voeding:
Voldoende vezels zijn heel belangrijk voor een goede darmbeweging en het correct afslijten van de tanden.
Fruit, wortelgroenten en snoepjes slechts uitzonderlijk of zelfs niet geven. Het hoge suikergehalte kan schadelijk zijn voor hun gezondheid.
Gemengde voedermix of muesli is populair voor konijnen maar geeft een gevaar voor selectief eten wat kan leiden tot overgewicht en voedingstekorten met belangrijke gevolgen voor de gezondheid. Bij grote voorkeur wordt er dus best een pellet/homogene korrel gegeven, zodat de konijnen alle nodige voedingsstoffen binnen krijgen.
Optimalisatie bodembedekking:
Werken met verschillende lagen beddingmateriaal
- Onderlaag: goed absorberend (bijvoorbeeld: geperste hout- of stropellets)
- Middenlaag: een kleine hoeveelheid schavelingen
- Toplaag: zachte laag uit hooiresten die ze niet opgegeten hebben (konijnen eten enkel VERS hooi, hooiresten die ze niet opeten, kan dus gebruikt worden als beddingmateriaal)
Goed absorberende materialen zijn bijvoorbeeld: hennepvezel, gemalen maiskolven, geperste hout-, stro- en papierpellets.
Een zachte ondergrond is belangrijk om Pododermatitis (ook "Bumble Foot" genoemd) preventief tegen te gaan. Materialen die hiervoor kunnen dienen zijn bijvoorbeeld katoenbedding of hooi dat na één dag niet werd opgegeten konijnen eten liever vers hooi).
Reiniging kooi
Uiteraard is het even belangrijk om de kooien voldoende te reinigen. Hierbij is het belangrijk om een deel van de oude bodembedekking terug te leggen. Dit wordt gedaan om de geurverandering en bijgevolg ook de stress die gepaard gaat met een reinigingsbeurt te beperken. Het behouden van een 'bekende' geur is voor konijnen van zeer groot belang.